Toekomstige verpleeghuiszorg vraagt om meer variatie en combizorg

“De” oudere bestaat niet. Er zijn grote verschillen in gezondheid, maar ook in wensen en behoeften. 95% van alle ouderen in Nederland woont zelfstandig. Oók ouderen met, soms ernstige, beperkingen. Met relatief makkelijke aanpassingen in de openbare ruimte en goede zorg en techniek in huis kunnen zij zich langer zelf redden. Daardoor ontstaat er financiële ruimte om goede verpleeghuiszorg te kunnen bieden aan de zeer kwetsbare ouderen. Geen schrale zorg voor iedereen, maar zorg op maat. Dat schrijft de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) in de bundel “Verpleeghuiszorg 2025”, die 29 augustus is verschenen.

Mensen leven langer. De verschillen in wensen en behoeften tussen mensen onder de steeds grotere groep ouderen nemen toe. Mensen willen in toenemende mate meer keus hebben bij de inrichting van hun laatste levensfase. Dit vraagt om variatie in zorgaanbod. Lange tijd was het gebruikelijk dat mensen naar een verzorgingshuis gingen als thuis wonen problemen opleverde. Zelfstandig wonen wordt echter voor meer ouderen bereikbaar, ook als er fysieke en psychische problemen zijn. Technologische innovaties spelen daarbij een belangrijke rol.

Alternatieve woonvormen
Ook schetst de RVS toekomstige alternatieve woonvormen met een flexibel aanbod van diensten, zoals boodschappenservices, tuinonderhoud en allerlei activiteiten, die naar behoefte kunnen worden afgenomen. Daarbij past ook ondersteuning van familie, vrienden en vrijwilligers, georganiseerd in steunnetwerken en – indien nodig – met professionele ondersteuning. De RVS pleit er voor dat burgers en organisaties daadwerkelijk de ruimte nemen om deze steunnetwerken op te zetten en van daaruit nieuwe initiatieven te ontplooien. De overheid kan deze initiatieven, daar waar nodig, ondersteunen en financieringsarrangementen mogelijk maken waarbij zorg, wonen en pensioen op elkaar afgestemd kunnen worden.

Combizorg
De Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) pleit er verder voor dat verpleegprofessionals, in samenwerking met mantelsteuners, de zorg thuis en in het verpleeghuis meer toesnijden op wat ieders mogelijkheden zijn. Het is thuis langer goed vol te houden als er professionele hulpverleners beschikbaar zijn die het kunnen overnemen als het (even) niet meer gaat. Deze combizorg vraagt om een herijking van verantwoordelijkheden en bevoegdheden van alle betrokkenen. Daar zijn geen algemeen geldende regels voor nodig – juist niet!
De RVS wil de taakverdeling steeds opnieuw laten bepalen om daarmee recht te doen aan de specifieke situatie van ouderen die meer of minder intensieve zorg nodig hebben.