Er bestaan forse prijsverschillen voor dure geneesmiddelen die kankercentra en ziekenhuizen betalen, zo blijkt uit een inventarisatie in 15 Europese landen. Een artikel daarover verschijnt vrijdag 4 december in het vooraanstaande tijdschrift Lancet Oncology en is gebaseerd op een onderzoek dat werd geleid door Wim van Harten van het Antoni van Leeuwenhoek in Amsterdam.

Hiervoor hebben 21 centra uit 15 Europese landen voor het eerst hun actuele prijsinformatie vrijgegeven. Bijzonder aan dit onderzoek is dat niet alleen de officiële lijstprijzen zijn opgevraagd, maar de prijzen die door de ziekenhuizen worden betaald, al dan niet met flinke percentages korting. Die kortingspercentages verschillen per land van enkele procenten tot meer dan 50%. Nederland blijkt voor de betaalde prijzen van 7 van de 9 onderzochte middelen in de top 3 te staan; voor sommige middelen zijn verschillen gevonden die tot 58% van de hoogste prijs belopen.

Transparantie en samenwerking
‘De oorzaak van de prijsverschillen kunnen door het onderzoek niet verklaard worden. Wel is gebleken dat de aanzienlijke prijsverschillen tussen Europese landen niet gerelateerd kunnen worden aan bijvoorbeeld nationale inkoopafspraken of bijvoorbeeld het bruto nationaal product per inwoner. Het is van groot belang dat er meer transparantie ontstaat over het prijsbeleid van de farmaceutische industrie. Daarnaast is het noodzakelijk dat overheden beter samenwerken om gunstiger prijzen voor deze dure kanker geneesmiddelen te kunnen bedingen. Het blijkt dat er ruimte voor onderhandeling is,’ aldus Wim van Harten.

Het onderzoek toont verder aan dat de huidige gehanteerde kosteneffectiviteitsanalyses gebaseerd op officiële lijstprijzen, onnodig negatieve resultaten laten zien omdat prijzen in de praktijk lager zijn. Dat kan leiden tot onnodig onthouden van veelbelovende geneesmiddelen aan patiënten.

Betalingsmodellen
Transparantie vanuit de farmaceutische industrie is niet het enige dat nodig is. Ook moet naar nieuwe betalingsmodellen gestreefd worden waarin niet zozeer volume van geneesmiddelverkoop maar innovatie en toegevoegde waarde moeten worden beloond.

Volgens Wim van Harten zijn er mogelijkheden tot kostenbesparing als prijsdalingen gerealiseerd kunnen worden. ‘Desondanks lijkt uitbreiding van het zorgbudget noodzakelijk. In de nabije toekomst dienen zich veel nieuwe voor patiënten veelbelovende middelen aan waardoor meer geld voor nieuwe medicijnen onvermijdelijk is’.

Het onderzoek is uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van prof.dr. W.H. van Harten van het Antoni van Leeuwenhoek en in samenwerking met onderzoekers in Cambridge, Parijs en Aviano, Italië.

Een nieuwe aanpak combineert immunotherapie met Bremachlorin-photodynamische therapie voor de uitroeiing van gevorderde kanker.

Uit een laboratoriumstudie van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) blijkt dat immunotherapie efficiënt kan worden gecombineerd met photodynamische therapie (PDT) om tumoren uit te roeien. Deze aanpak resulteert in een sterke lokale tumorvernietiging en een sterke systemische immuunrespons tegen de ziekte. Bevindingen van de studie zijn online gepubliceerd in het medische tijdschrift Clinical Cancer Research.

“Deze studie is de eerste stap”, zegt Prof. Ferry Ossendorp, hoofdonderzoeker van de studie. “We zijn nu verdere preklinische studies aan het voorbereiden.” Ossendorp coördineert de studie samen met promovendus Jan Willem Kleinovink van de afdeling Immunohematologie en Bloedtransfusie van het LUMC, in samenwerking met Prof. Clemens Lőwik van het Erasmus MC. De gebruikte strategie combineert twee bestaande therapieën: Photodynamische therapie (PDT) en Immunotherapie. PDT gebruikt een photosensitizer (lichtgevoelig middel) samen met zuurstof en licht, waardoor kankercellen selectief worden vernietigd en het immuunsysteem wordt geactiveerd. Immunotherapie omvat een aantal behandelingen gericht op het gebruik van de verschillende eigenschappen en mechanismen van het immuunsysteem. “Deze combinatie leidt tot een brede en effectieve immuunrespons tegen bestaande tumoren,” zegt Ossendorp. “We hebben ook opgemerkt dat zelfs verafgelegen tumoren verdwenen in sommige van de dieren.”

Baarmoederhalskanker
Het fotosensibiliserende middel in deze studie was Bremachlorin, een niet-giftig middel, afgeleid van chlorofyl, dat licht opvangt en deze energie benut voor therapeutische doeleinden. De onderzoekers gebruikten een immunotherapiestrategie die zich richt op een peptiden gebaseerd vaccin, dat specifiek het T-celsysteem activeert tegen kanker. De Nederlandse studie concentreerde zich op twee soorten tumoren: agressieve lymfomen en agressieve baarmoederhalskanker. Tijdens de studie ontdekte men dat Bremachlorin-PDT resulteerde in een significante vertraging van tumorgroei in alle proefdieren. Wanneer PDT werd gecombineerd met de op peptiden gebaseerde vaccinstrategie, genas een derde van de dieren volledig van kanker, wat betekent dat de ziekte volledig is verdwenen.

Uitroeiingen uitzaaingen
Alle genezen proefdieren in de studie waren volledig beschermd tegen de verdere ontwikkeling van kanker. Bovendien leidde de gecombineerde behandeling van primaire tumoren tot de volledige uitroeiing van uitzaaiingen. “Deze uitzonderlijke ontdekking vereist verder onderzoek,” aldus Ossendorp. Uitzaaiingen zijn de nummer één oorzaak van aan kanker gerelateerd overlijden. De onderzoekers concludeerden dat Bremachlorin-PDT, samen met het op lange peptiden gebaseerde vaccin, een krachtige immuunrespons in het gehele lichaam activeert tegen deze agressieve kankers. In hun artikel in Clinical Cancer Research, merken zij op dat de photoimmune strategie van het combineren van immunotherapie met Bremachlorin-PDT “een haalbare nieuwe behandelstrategie biedt voor gevorderde kanker.”

Klinisch gebruik
Sinds 2006 is Bremachlorin(r) goedgekeurd voor klinisch gebruik in Rusland (onder de naam Radachlorin(r)) en heeft een voorwaardelijke goedkeuring in Zuid-Korea. Preklinische studies zijn aan de gang in Nederland met als doel het bereiken van klinische acceptatie in Europa. “Na voltooiing van onze preklinische studies, willen we klinische studies van patiënten met kanker in de EU gaan coördineren en hopelijk krijgt men goedkeuring voor het gebruik van deze gecombineerde behandelstrategie hier in de EU,” aldus Ossendorp.

141 “finishers” zijn op zondag 1 november gehuldigd voor hun geweldige inzet voor KiKa in 2015. Eerder dit jaar liepen al 12 mensen de London Marathon voor KiKa. Samen met de inzet van 141 New York Marathon lopers werd dit jaar een recordbedrag van maar liefst 1,3 miljoen euro opgehaald.  

 

‘Deze medaille is voor Thomas!’

Eén van de KiKa Runners is Wilfred van de Groep. Hij is ambassadeur van Run for KiKa Marathon en liep afgelopen zondag voor de zesde keer een marathon voor KiKa. Al vijf jaar lang loopt hij voor zijn neefje Thomas, die helaas op 11 jarige leeftijd is overleden aan de gevolgen van kinderkanker. ‘Het was een geweldige dag zondag. Genoten van de massieve muur van geluid die de toeschouwers maakten. Genoten van de binnenkomst van de KiKa Runners. Genoten van de enthousiaste begeleiding. Genoten van dat eerste biertje ‘s avonds. Genoten van een prachtige editie van Run for KiKa New York Marathon 2015. Deze medaille is voor Thomas!’, aldus Wilfred.

 

Over Run for KiKa Marathon

Hardlopen om geld op te halen voor wetenschappelijk onderzoek en betere behandelmethoden voor kinderen met kanker. In 2016 is het mogelijk om drie van de ‘Big Five’ Marathons te lopen voor KiKa, te weten Londen, Berlijn en New York. De deelnemers trekken het hele jaar op als groep, trainen regelmatig samen, steunen elkaar bij het sponsorwerven en reizen uiteindelijk samen naar een wereldstad!

Stichting Kinderen Kankervrij

Stichting Kinderen Kankervrij (KiKa), in 2002 opgericht door Frits Hirschstein en Maarten Stoopendaal, en mede bekend geworden door Prof. Tom Voûte, Prof. Rob Pieters en Prof. Huib Caron, organiseert al jaren allerlei activiteiten om fondsen bij elkaar te krijgen voor wetenschappelijk onderzoek naar kinderkanker en de behandeling daarvan. De missie van KiKa: in 2025 geneest 95% van alle kinderen met kanker. Op dit moment is dat maximaal 75%. Een van de activiteiten van KiKa is de Run for KiKa New York Marathon.