Het Nederlandse/Britse WINDOW-consortium krijgt een subsidie van 1,75 miljoen euro van de Brain Tumor Charity voor onderzoek naar de hersentumor Glioblastoma. Het WINDOW-consortium is een unieke samenwerking om meer effectieve combinatietherapieën te genereren tegen deze dodelijke hersentumor, die tot op heden niet gevoelig is voor medicijnen.
Tot 100 combinaties van medicijnen worden onderzocht, die elk gericht zijn op verschillende cellen in de tumor. Het doel is om de ontwikkeling van nieuwe behandelingen van glioblastoom te versnellen. Onderzoeker Bart Westerman van Hersentumor Centrum Amsterdam (VUmc): “Met deze subsidie starten we een aanval op deze dodelijke ziekte.”
Glioblastoma is de meest voorkomende en kwaadaardige vorm van hersenkanker. In het Verenigd Koninkrijk en Nederland worden per jaar ongeveer 3.200 patiënten gediagnosticeerd met deze ziekte. Ondanks verbeterde kennis over de genetische oorzaken, is de ziekte nog ongeneeslijk. Met de momenteel beschikbare behandelingen is de gemiddelde overleving ongeveer 12 maanden. Een deel van de slechte prognose wordt veroorzaakt door tumorheterogeniteit: verschillende delen van de tumor hebben verschillende eigenschappen en reageren anders op therapie. Als gevolg daarvan kan een bepaalde behandeling sommige tumorcellen doden, terwijl andere blijven groeien.
De onderzoekers binnen het consortium denken nu een oplossing voor dit probleem te hebben door de koppeling te onderzoeken tussen intra-tumor moleculaire heterogeniteit en de effectiviteit van medicijncombinaties.
Glioblastomacellen van individuele patiënten worden gekweekt in het laboratorium van Colin Watts in Addenbrooke’s Hospital, University of Cambridge. Deze worden doorgestuurd naar VUmc in Amsterdam voor behandeling met 100 combinaties van geneesmiddelen om geneesmiddelcombinaties te identificeren met brede klinische toepasbaarheid, terwijl de specificiteit voor cellulaire subtypes wordt behouden. Medicijncombinaties die effectief zijn in een kweekschaal zullen ook in diermodellen getest worden in Amsterdam. De meest beloftevolle behandelingen zullen worden verspreid als de Glioblastoma Drug Bank door het bedrijf IOTA Pharmaceuticals. In verdere studies zal Emmanouil Metzakopian’s team van het Sanger Institute (UK) nieuwe CRISPR-Cas9 genoom-editingstechnologie gebruiken om nieuwe mechanismen te identificeren die bijdragen aan resistentie tegen effectieve combinatietherapieën.
De oprichting van een dergelijke geïntegreerde aanpak voor effectieve behandeling zal de ontwikkeling van nieuwe combinatietherapieën versnellen om glioblastoma in de toekomst beter te kunnen behandelen. Bart Westerman reageert: “Onze strategie geeft de mogelijkheid om kanker vanuit een cellulair perspectief te bestrijden. Nieuwe medicijntherapieën die afkomstig zijn uit de immunotherapie zullen de WINDOW-aanpak verder aanvullen “.
Verdere informatie
Het WINDOW-consortium bestaat uit teams onder leiding van de Nederlandse onderzoekers Bart Westerman en Tom Würdinger (Hersentumorcentrum Amsterdam/Cancer Center Amsterdam) en Cambridge, het Verenigd Koninkrijk, onderzoekers Colin Watts (Addenbrooke’s Hospital, Cambridge University), Emmanouil Metzakopian (Sanger Institute) en David Bailey en FredrikSvensson (IOTA Pharmaceuticals Ltd).
Meer informatie over WINDOW is beschikbaar via www.window.net.in