Minister Asscher: ‘taboe rond kanker en werk doorbreken’

By Annelies Derksen in Kanker

De taboes rondom het werken met kanker moeten doorbroken worden, zodat (ex)kankerpatiënten weer aan de slag kunnen. Er komt daarom meer aandacht voor de mogelijkheden en onmogelijkheden om te werken tijdens en na kanker. Kanker en werk blijkt in de praktijk een lastig en gevoelig onderwerp om te bespreken voor werkgevers en werknemers. Om tot goede afspraken te komen is het nodig dat het onderwerp besproken wordt.

Dat schrijft minister Asscher van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid vrijdag in een brief aan de Tweede Kamer waarin hij maatregelen aankondigt om het werken met kanker makkelijker te maken. Er wordt daarbij zoveel mogelijk aangesloten bij initiatieven die al genomen zijn om werknemers met kanker en hun werkgever te ondersteunen en te begeleiden.

Zo komt er een onderzoek naar ervaringen van werkgevers en werknemers op de werkvloer. De resultaten daarvan worden in het najaar bekend gemaakt om helder te hebben welke problemen werkgever en werknemer in de praktijk hebben als een werknemer kanker krijgt, waar werkgever en werknemer (specifiek) behoefte aan hebben en welke oplossing zij gekozen hebben.

Minister Asscher is bereid om te onderzoeken of het mogelijk is om een proef te doen met een zogenoemde no riskpolis. Verwacht wordt dat werkgevers hierdoor iemand met kanker eerder zullen aannemen en makkelijker inspannen voor re-integratie, doordat de werkgever geen financieel risico loopt.

De maatregelen vloeien voort uit de aanbevelingen van een speciaal ingestelde werkgroep. Die bestaat onder meer uit werkgevers en werknemers, patiëntenverenigingen, wetenschappers, UWV, re-integratiebedrijven Verbond van Verzekeraars, bedrijfsartsen, verzekeringsartsen en arbeidsdeskundigen. Zij hebben in kaart gebracht wat nodig is om deze groep mensen aan de slag te krijgen en te houden.

Kanker komt steeds vaker voor, maar door betere behandelmethoden is het minder vaak een dodelijke ziekte. Steeds meer mensen die kanker hebben of hebben gehad willen hun werk houden, terwijl zij niet altijd helemaal genezen zijn. Werkgevers worden steeds vaker geconfronteerd met werknemers die kanker hebben.

Steeds minder mensen overlijden aan een acuut hartinfarct, steeds meer aan kanker

By Annelies Derksen in Algemeen, Hart- en vaatziekten, Kanker

Het aantal mensen dat overlijdt aan een acuut hartinfarct is in 2014 met 7 procent gedaald tot 5,3 duizend. Dit zijn er bijna 400 minder dan in 2013. De afname is nagenoeg even groot als in voorgaande jaren. In 2014 is dementie met 12,5 duizend sterfgevallen de grootste doodsoorzaak in Nederland. De sterfte aan dementie overtreft de sterfte aan longkanker of die aan het hartinfarct. Bijna 70 procent van de mensen die overlijden aan dementie is vrouw. Dit blijkt uit cijfers van CBS.

5,3 duizend mensen overleden aan een acuut hartinfarct
In 2014 stierven 2,9 duizend mannen en 2,4 duizend  vrouwen aan een acuut hartinfarct; in totaal 400 minder dan een jaar eerder. Sinds de jaren zeventig daalt het aantal mensen dat hieraan overlijdt gestaag. Deze daling komt onder andere door preventie (minder rokers, meer aandacht voor hoog cholesterol), een betere zorgorganisatie (Coronary Care Units (CCU) in ziekenhuizen), en vooruitgang in behandeling (dotteren, stents en medicijnen), waardoor mensen het acuut hartinfarct overleven en uiteindelijk aan iets anders overlijden.

Meeste mensen overlijden aan kanker
In 2014 stierven ruim 139 duizend mensen. Bijna een derde (43 duizend mensen) overleed aan een of andere vorm van kanker. Hart- en vaatziekten (waaronder het hartinfarct en de hersenbloeding) nemen ruim een kwart (38 duizend) van het totaal aantal overledenen voor hun rekening. Ongeveer 17 duizend mensen overleden aan de gevolgen van psychische stoornissen,waarvan dementie het grootste gedeelte uitmaakt, en ziekten van het zenuwstelsel, zoals de ziekte van Alzheimer, de ziekte van Parkinson of Multiple Sclerose (MS). Mensen overlijden in de regel aan deze ziekten doordat zij stoppen met eten of drinken, zich verslikken of een infectie oplopen. In 2014 overleden 10 duizend mensen aan ziekten van de long- of luchtwegen, zoals longontsteking of COPD. Dit is minder dan een jaar eerder. Dit komt onder andere doordat het voorjaar van 2014 geen griepepidemie kende, waarbij doorgaans veel mensen met een long- of luchtwegaandoening overlijden.

Mannen overlijden vaker aan kanker dan vrouwen
Ruim 23 duizend mannen en bijna 20 duizend vrouwen stierven in 2014 aan de gevolgen van kanker. Bij mannen die aan kanker overlijden, zijn longkanker (6 170 sterfgevallen), dikke darmkanker (inclusief rectumkanker, 2 677 sterfgevallen) en prostaatkankerr (2 539 sterfgevallen) de meest voorkomende doodsoorzaken. Bij vrouwen zijn dit longkanker (4 176 sterfgevallen), borstkanker (3 014 sterfgevallen), en dikke darmkanker (inclusief rectumkanker, 2 270 sterfgevallen).

Zelfdoding veel voorkomende doodsoorzaak onder jongeren
Jongeren overlijden doorgaans door andere oorzaken dan ouderen. De 766 jongeren van 1 tot 24 jaar die vorig jaar zijn overleden, stierven het vaakst door de niet-natuurlijke doodsoorzaken vervoersongevallen en zelfdoding. Door de ramp met de MH17 is het aantal overledenen door vervoersongevallen in deze leeftijdsgroep beduidend hoger dan in eerdere jaren. Het merendeel van de jongeren die in deze leeftijdsgroep aan kanker overlijdt,  overlijdt aan hersentumoren. Bij 25-tot-45-jarigen is zelfdoding net als in vorige jaren een veel voorkomende doodsoorzaak.

Onder de 45-tot-65-jarigen is de helft van de sterfgevallen toe te schrijven aan kanker. Hoewel dit aandeel onder ouderen tussen 65 en 85 jaar lager is, is het absolute aantal aanzienlijk hoger. Hart- en vaatziekten zijn de een-na-grootste doodsoorzaak onder ouderen. De vervoersongevallen spelen op deze leeftijd nog nauwelijks een rol. Bij 85-plussers overlijden de meeste mensen aan hart- en vaatziekten.

10 soorten kanker door overgewicht

By Annelies Derksen in Kanker

Het is nu wetenschappelijk bewezen dat overgewicht de kans op maar liefst 10 verschillende vormen van kanker vergroot. Vandaag publiceert het Wereld Kanker Onderzoek Fonds een nieuw rapport dat de rol van overgewicht bij het krijgen van kanker bevestigt. Het is nu duidelijker dan ooit tevoren dat overgewicht aanpakken één van de belangrijkste maatregelen is voor de preventie van kanker.

Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds publiceert vandaag een nieuw onderzoeksrapport waaruit opnieuw de belangrijke rol van overgewicht bij het krijgen van kanker blijkt. Het nieuwe rapport over galblaaskanker wordt toegevoegd aan de reeks rapporten waarmee het fonds de bevindingen uit wereldwijd onderzoek naar voeding, leefstijl en kankerpreventie actueel houdt.

Op basis van de huidige stand van de wetenschap en conclusies van experts wereldwijd, is het nu officieel bekend dat overgewicht een belangrijke risicofactor is voor de volgende 10 vormen van kanker (in alfabetische volgorde):

1. alvleesklierkanker
2. baarmoederkanker
3. borstkanker (bij vrouwen na de menopauze)
4. darmkanker
5. eierstokkanker
6. galblaaskanker
7. leverkanker
8. nierkanker
9. prostaatkanker (gevorderd)
10. slokdarmkanker

Er zijn verschillende manieren waarop overtollig lichaamsvet het risico op kanker kan beïnvloeden. Zo is onder andere bekend dat vetcellen hormonen afgeven zoals oestrogeen, die het risico op kankersoorten als borstkanker verhogen. Ook is uit onderzoek gebleken dat vet rond de taille het lichaam kan aanzetten tot het produceren van ‘groeihormonen’. Als iemand veel van deze hormonen heeft kan dat tot een verhoogd risico op kanker leiden. Vetcellen kunnen daarnaast ook leiden tot ontstekingen en insulineresistentie, wat ook van invloed is op het risico op kanker.

Uit recente berekeningen van de Wereldgezondheidsorganisatie in samenwerking met het Wereld Kanker Onderzoek Fonds blijkt dat in Nederland jaarlijks ongeveer 5.000 nieuwe gevallen van kanker toe te schrijven zijn aan overgewicht. Wereldwijd gaat het om bijna een half miljoen nieuwe gevallen per jaar. Het zijn conservatieve schattingen aangezien in de berekeningen nog geen rekening werd gehouden met prostaatkanker en leverkanker.

Overgewicht is een van de belangrijkste uitdagingen voor de volksgezondheid: wereldwijd zijn 1,9 miljard volwassen mensen te zwaar. Dit aantal is tussen 1980 en 2013 volgens schattingen met 27,5 procent toegenomen. In Nederland zijn de cijfers ook zorgwekkend: 53 procent van de mannen en 44 procent van de vrouwen van 20 jaar of ouder is te zwaar.

Het nieuwe rapport over galblaaskanker dat vandaag wordt gepubliceerd is gebaseerd op de grootste analyse van onderzoek naar het verband tussen voeding, lichaamsbeweging, lichaamsgewicht en het risico op galblaaskanker. Het is het eerste rapport van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds over dit onderwerp sinds de publicatie van het kankerpreventierapport uit 2007.

Nadia Ameyah, directeur van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds: “Er is geen twijfel meer mogelijk: overgewicht is een van de belangrijkste risicofactoren voor kanker. Dat is nu bekend voor 10 vormen van de ziekte, waaronder de meest voorkomende vormen zoals borst- en darmkanker. Overgewicht is een van de grootste uitdagingen in kankerbestrijding, nu en in komende jaren. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds streeft naar minder kanker, en zal zich nog meer blijven inzetten voor onderzoek, voorlichting en beleidsbeïnvloeding om dit mogelijk te maken.”