Minister Edith Schippers (VWS) roept de farmaceutische industrie op helder te maken hoe de kostenopbouw van dure geneesmiddelen is. Op dit moment heeft niemand buiten de farmaceutische bedrijven daar zicht op. Schippers bepleit verandering daarin, omdat dure geneesmiddelen een steeds groter beslag leggen op het geld dat voor zorg beschikbaar is. Aan de andere kant erkent Schippers dat voor de industrie de doorlooptijd tussen het tot stand komen van de innovatie en het moment dat het middel in het verzekeringspakket komt vaak erg lang is.
Schippers deed haar oproep voor een internationaal gehoor van vertegenwoordigers van bedrijfsleven (zowel multinationals als startups), wetenschap en politici in Dalian. In deze Chinese havenstad vindt van 9 tot en met 11 september de zomereditie van het World Economic Forum, bekend van de jaarlijkse winterbijeenkomst in Davos, plaats. Schippers was door het World Economic Forum speciaal uitgenodigd om op vier sessies te spreken.
Op dit moment vinden er spectaculaire en veelbelovende ontwikkelingen plaats op het gebied van medicijnen. Geneesmiddelen worden steeds meer gericht ontwikkeld op de specifieke situatie van een individuele patient. Omdat het dan om kleine aantallen patienten gaat, zijn de kosten hiervan zeer hoog. Onduidelijk is echter hoe die kosten zijn opgebouwd. Omdat de samenleving deze kosten moet opbrengen – in Nederland via de zorgpremie – vindt Schippers dat diezelfde samenleving het recht heeft te weten waar het geld heen gaat. De minister toont begrip voor de bezwaren van de industrie tegen regelgeving die voor vertraging van het beschikbaar komen van geneesmiddelen zorgt.
Wanneer Nederland in de eerste helft van 2016 voorzitter van de Europese Unie is, heeft dit onderwerp voor Schippers hoge prioriteit. Zij is al begonnen om met landen als Belgie en Luxemburg gezamenlijk prijsonderhandelingen te voeren, omdat deze landen samen meer patienten vertegenwoordigen en daardoor een sterkere onderhandelingspositie hebben.
Schippers over haar inzet op gezamenlijke onderhandelingen en meer transparantie in de kostenopbouw van dure geneesmiddelen: “Dit veranderen we niet zomaar, het zal stap voor stap gaan, maar we moeten er nu een begin mee maken.”
Ander groot thema op het World Economic Forum in Dalian was de verwachting dat in 2022 wereldwijd de helft van de zorguitgaven voor rekening van de ‘opkomende economieen’ komt. Belangrijk voor die landen is dat zij in de ontwikkeling van hun zorgstelsels bepaalde fases kunnen overslaan, om zo verspilling van tijd en geld te voorkomen. Internationaal – waaronder in China zelf – is veel belangstelling voor het gemengde Nederlandse zorgstelsel van private instellingen en publieke randvoorwaarden. Die wereldwijde belangstelling wordt gevoed door het feit dat Nederland erin slaagt kostenbeheersing te combineren met kwaliteitsverhoging en hogere patienttevredenheid. In 2014 heeft Nederland 2 miljard minder aan zorg uitgegeven dan begroot en in de European Consumer Health Index bekleedt Nederland al jaren een koppositie.